ارتباطات غیر کلامی عبارتست از کلیه پیام هایی که افراد علاوه بر خود کلام ، آنها را نیز مبادله میکنند . طرز قرار گرفتن ، راه رفتن ، ایستادن ،حرکات ، چهره و چشم ها ، لحن صدا ، طرزلباس پوشیدن و ... جملگی نشانه های ارتباطات غیر کلامی هستند
کانالهای غیرکلامی (2) را می توان بهانواع مختلف تقسیم کرد.هشت نوع از این کانالها عبارتند از:
1) زبان بدن«حرکتگفتاری»2) صداهایآوایی«شبهصوتی» 3) فضا «مجاورت» 4)زمان« زمانی» 5) شامه « بو» 6) زیباییشناسی «موزیک و رنگ» 7) مشخصات فیزیکی «شکل بدن ، اندازه و رنگ پوست و..»8) مصنوعات «لباسلوازمآرایشی،عینکها،جواهرات».
بطور کلی موارد زیر در ارتباط غیر کلامی اهمیت خاصی دارند:لباس و پوشش ظاهری
لباس, احتمالا ماو شخصیت ما را شکل نمی دهد اما لباس و وضع ظاهر ، اغلب پایه ای برای قضاوت اولیه در مورد افراد است و تاثیر شگرفی بر قضاوتهای دیگران نسبت به ما دارد . بنابراین بهتر است در هنگام مواجه و روبرو شدن با مردم به بهترین وضع ظاهری مواجه شد.
اصولا تمیزی و آراستگی ظاهر به ویژه در لباس های شما نشانگر شخصیت و ارزشی است که شما به خود و حتی به دیگران قائل هستید . بنابراین در هنگام انجام وظیفه پوشیدن لباسی که نشانگر شغل شما باشداز یک طرف و تمیزی و آراستگی آن از طرف دیگر موجب موفقیت شما در کار و ارتباط صمیمانه شما با دیگران خواهد بود .
چهره و چشم ها
چهره به مراتب از رمزها و رسانه های کلامی راستگوتر است و در میان رسانه های غیر کلامی تماس چشمی می تواند کمترین دروغ را بگوید . برخی مطالعات و تحقیقات که بر روی ارتباطات غیرکلامی انجام شده فقط روی حرکات چشم ها و چهره متمرکز شده اند . چشم ها از میان کلیه وجوه ظاهری ما،آشکار سازترند . چشم ها حتی گاهی بدون اینکه خود بخواهیم ، ارتباط برقرار می کنند .مثلا وقتی که مردمک های چشم های ما گشاد می شوند صمیمی تر، جذابتر و گرمتر به نظر می رسیم.
اشارت و حرکات دست ها
در زندگی روزمره شاید بارها به این نتیجه رسیده ایم که بسیاری از آدم ها با دست های خود سخن می گویند . به این معنی که آنان با حرکات مختلف دست پیام های گوناگونی را به مخاطبان خود القا کرده و با آنان ارتباط موثری از این طریق برقرار می کنند.دانش آموزی که سعی در بیان آموختهای خود به معلمش دارد .معلمی که مفاهیم نهفته در ذهن خود را با خلوص برای دانش آموزان خود تشریح می کند روانکاوی که با حرکت دادن انگشتان خود به صورت منظم بر روی میز به سخنان بیمار گوش می دهد و ... می توان گفت کمتر کسی است که از آن بهره مند نگردد .
لحن کلام
همانطور که هر فرهنگ نسبت به فرهنگ های دیگر از بسیاری جهات متفاوت است از نظر ارتباطی نیز تفاوت هایی مشهود است.
مردمان کوهستان ها و دشت های فراخ به نسبت شهرنشینان از بلندی بیشتری در سخنگویی و محاوره استفاده می کنند . حرفه نیز در بلندی صدا موثر است کارگران و کارکنان سازمان های صنعتی که با سر و صدای بیشتری سرو کار دارند از کارمندان اداری که در دفاتر تمیز و بی سر و صدا کار می کنند بلندتر صحبت می کنند . معماران عمدتاً نسبت به دیگر حرفه ها مثل پزشکان یا کارمندان دفتری و حسابداران از بلندی صدای بیشتری در محاوره با دیگران استفاده می کنند .
هر اندازه سر و صدا و عوامل اختلال زا بیشتر وجود داشته باشد بلندی صدا بیشتر می شود.
فردی که بسیار بلند سخن می گوید اغلب موجب رنجش دیگران می شود . روانشناسان و متخصصان ارتباطات معتقدند : افرادی که دارای ویژگی شخصیتی تهاجمی هستند با بلندای صدای بیشتری نسبت به کسی که در نقطه مقابل است و در ویژگی شخصیتی خجالتی قرار گرفته است سخن می گوید.
کیفیت صدا نیز باید مطلوب و خوش طنین باشد . لذا ناخوشی های مربوط به بینی ، بینی گرفتگی، گرفتگی صدا ، خشونت صدا و نفس زنی(دشواریهای تنفسی) موجب اختلال در ارتباط و ناراحتی مشتریان خواهد شد
ارتباط غیرکلامی و زبان بدن
علائم غیرکلامی، نهتنها احساسات فرد را به تصویر میکشند بلکه اغلب نشان میدهند او چگونه با احساسات کنار میآید.
? دست های مشت، دست های باز: دست هایی که گویی در آنها فنجان قرار دارد. (مشت های نیمه باز) سمبلی از ظرافت و حساسیت و عقیده ضعیف و شکننده و بخشندگی است. اگر محکم و مثل مشت باشد نشا ن دهنده ماده گرایی، مالکیت و آزمندی است. اگر دست ها در هم باشند نشان دهنده راحتی دست و اگر در هم فشرده باشند نشان دهنده استرس و اضطراب است. فشردن دست ها در هم به معنی جلوگیری و مانع شدن هم هست. وقتی شخصی عصبانی است نشان دهنده جلوگیری از برخورد کردن است. وقتی یک دست مشت شده و دست دیگر آن را به عقب نگه می دارد نشان دهنده این است که شخص مانع خود می شود که به دیگری ضربه بزند. وقتی کسی دروغ می
چهرهشناسی: با یک نگاه بفهمید او چه خصوصیاتی دارد
شخصیت ما قبل از هر جای دیگری روی صورتمان بروز پیدا میکنند. حالات و تغییرات چهره، هرچند جزئی و خفیف، پیام شفاف، سریع و کارآمدی است که میتواند یک زبان جهانی هم باشد، به شرطی که شما بتوانید حالات چهرههای مختلف را تشخیص بدهید و بدانید که هر چهرهای چه چیزی میگوید. دانستن این نکات از بهترین ابزارهای برقراری ارتباط با دیگران است.
دانستن اینکه طرف مقابل چه شخصیتی دارد و چه واکنشهای احساسی از خود نشان میدهد، میتواند نقش مهم و حیاتی در رابطه ما و آن فرد داشته باشد. اگر ما بتوانیم احساسات مردم را زود تشخیص بدهیم، بهتر میتوانیم در موقعیتهای مختلف با آنها برخورد کنیم. مثلاً اگر ما بتوانیم تشخیص بدهیم که فردی غمگین است، شاید بتوانیم واکنش درستی نسبت به ناراحتی او نشان بدهیم.
برای فهمیدن برخی از حالات چهره نیازی به آموزش نیست، چون شناسایی آنها ساده است و حتی آنطور که روانشناسان میگویند ما از یک توانایی ذاتی برای انجام این کار برخورداریم. داروین گفته است روزی مادری هنگام مراقبت از کودک خودش شروع به گریه کرد. کودک با اینکه هیچوقت با چنین صحنهای مواجه نشده بود اما جلو رفت و به عنوان همدردی روی شانه مادرش زد. بعد داروین نتیجه میگیرد که این کودک تا آن موقع ندیده بوده کسی گریه بکند، پس نمیتوانسته این احساسات را یاد گرفته باشد. بنابراین تشخیص یک صورت گریان امری ذاتی و غریزی است. با این حال نکات ظریفی هم هست که توجه بیشتر به آن میتواند به ما در درک بهتر از چهره خودمان و دیگران کمک کند.
قبل از شروع بحث باید دو نکته را مد نظر داشت. اول اینکه همانطور که گفتیم چهرهخوانی یک علم دقیق و ثابتشده نیست و حتی با گذراندن دروههای آموزشی دقیق و پیشرفته نیز نمیتوان بهطور قطع در مورد شخصیت و درون افراد صحبت کرد. نتایج شما در سنجش شخصیت، بستگی به تجربه، مهارت و تعداد دفعات تحلیل قبلی دارد. نکته دوم که اهمیت بسیار زیادی هم دارد اینکه چهره را باید به طور کامل و دقیق مورد تجزیه و تحلیل قرار دهید و تا رسیدن به همه حقایق، از قضاوتهای شتابزده اجتناب کنید. با به یاد داشتن این نکات میتوانید قبل از صحبت کردن با افراد تا حدی متوجه شخصیت آنها شوید.
صورتم مثل هلو
شکل صورت، اولین نکتهای است که در هنگام تعبیر چهره باید به آن دقت کرد. فرم کلی صورت و شکل هندسی آن این نکات را به ما میگوید:
- صورت دراز و کشیده: صبور
افرادی که دارای چنین صورتی هستند عموماً صبر و تحمل زیادی دارند و توانایی حل مشکلات در آنها بیشتر است. جذابیت و خوشترکیب بودن افراد با چنین صورتی نشانگر این است که آنها معمولاً کارهای خود را نیمهتمام رها نمیکنند و عادت به انجام امور به شکل تمام و کمال دارند.
- صورت مربعی: سختکوش
طرفدار استقلال فردی و فردگرایی، سختکوشی برای دستیابی به آرزوها، زیرکی و فعال بودن از ویژگیهای این افراد محسوب میشود.
- صورت پهن: دانا و مهربان
اینگونه اشخاص بردبار و مهربان هستند. معمولًا افراد درس خوانده و روشنفکر به حساب میآیند.
- صورت گرد: پرانرژی
این شکل دلالت بر امیدواری، زندهدلی و انرژی دارد. این افراد میتوانند اتاقی دلگیر و ساکت را به بمبی از خنده و شادی تبدیل کنند.
بختت بلند باشد
پیشانی شما تابلویی است برای یادآوری طرز فکر شما و نشانهای از چگونگی تصمیمات و تاثیرات آن بر رفتارتان و شاید هم به این دلیل بوده که پیشانی را اکثر ادیان مکانی برای به خاک گذاشتن انتخاب نمودهاند.
- پیشانی محدب و بیرون زده: مبتکر
این پیشانی نشاندهنده علاقه فرد به استفاده از تخیل و راهحلهای مبتکرانه است، چه در کار و چه در زندگی.
- بالای ابروها روی پیشانی، یک برآمدگی استخوانی باشد: قاطع، منظم
مجری درجه یک قانون از هر نوع که باشد؛ چه قوانین علمی چه اجتماعی. این فرد برای اطمینان به راهحلها نیازمند یک بار امتحان کردن آنها است. در زندگی نیز راحت اطمینان نمیکند، اما راحت هم شک نمیکند.
- یک برجستگی گوشتی میان ابروها: سختکوش
این برجستگی روی ناحیه اراده روییده است، پس این خصوصیت نشانه سخت کوشی و همت اعلای فرد است، از کودکی تا کهنسالی. او را در زندگی و کار جدی بگیرید.
توضحات بیشتر در