علل فساد یک جامعه ومردم از دیدگاه مولا علی (ع)
فساد عامه ناشی می شود از فساد خواص و خواص پنج صنف هستند.
حال اگر علما بر طمع بوده در فکر جمع مال باشند و زاهدان زهد واقعی را کنار گذاشته و آنرا وسیله ای برای وصول به مال قرار دهند و زیر پوشش زهد چشم به مال مردم بدوزند و اگر بازرگانان خیانت کنند و از دادن زکات اموال خود خودداری نمایند و اگر ارتشیان اسلام برای تحصیل غنایم جنگی و برای خود نمایی قدم در میدان پیکار گذارند و نظر آنها فقط کسب نام و جمع مال باشد و اگر زمامداران که حکم چوپان را دارند مانند گرگ رعیت را بخورند یا شاغلان منصب قضا احکام را با گرفتن رشوه و لا جرم با ابطال حق و احقاق باطل صادر نمایند مردم به چه کسی اقتدا می کنند و عمل چه کسانی را سر مشق قرار می دهند و مظلومان به چه کسی پناه می برند و از کدام مقام و مرجع تقاضای دفع ظلم و رفع جور می نمایند .
به خدا قسم مردم را ضایع و فاسد نکرد مگر "علمای طمعکار"و "زاهدان دام گستر"و"بازرگانان گناهکار"و"ارتشیان وظیفه نشناس"و"قضات رشوه خوار"و"زمامداران بی بند و بار"که در پرتو ظلم و غارتگری و گردن کلفتی بر گردن مردم سوار شدند و زود باشد که ستمکاران کیفر اعمال خود را تحویل بگیرند.
سخن
از امام علی (ع) سوال شد :نیکوترین چیزی که خداوند خلق کرده است چیست؟
حضرت فرمودند:سخن
سپس سوال شد از بدترین و زشت ترین چیزی که خداوند خلق کرده است حضرت مجددا" فرمودند:سخن
سپس در بیان علت چنین فرمودند:به سبب همین کلام وسخن است که انسانها روسفید و یا رو سیاه می شوند.
سه خصلت
تمامی خیر در سه خصلت جمع شده است : نگریستن سکوت کردن و سخن گفتن پس هر نگاهی که خالی از عبرت باشد پریشانی و بی توجهی است و هر سکوتی که در آن تفکر و اندیشه وجود نداشته باشد غفلت است و هر سخنی که در آن ذکر ( یاد خداوند) وجود نداشته باشد لغو و بیهوده است پس خوشا به حال کسی که نگاهش عبرت سکوتش فکر و اندیشه و کلامش ذکر باشد و بر گناه خود بگرید و مردم از شرش ایمن باشند .
زندگی نیکان
علی (ع)فرمود:زندگی پاک و بی آلایش که خدا آنرا به نیکان ارزانی می دارد قناعت و میانه روی است.
عاقل و جاهل
از امام علی (ع) تعریف عاقل را پرسیدند.
امام فرمودند:اوکسی است که همه چیز را در جای خود قرار دهد
وصف جاهل را خواستند فرمود: وصف کردم.
زبان
از علی (ع)راجع به زبان پرسش شد.
فرمود:زبان مانند ترازو است نادانی آنرا سبک کرده بالا می آورد و خرد آنرا سنگین نموده و پایین می آورد.
... ترین ها در کلام امام علی (ع)
بهترین فرمانده کسی است که بر نفس خویش فرمانروا و امیر باشد
بهترین کسانی که مورد مشورت تو قرار می گیرند صاحبان عقل و علم و تجربه و دور اندیشان هستند.
زیرک ترین شما با تقواترین شماست.
بی نیازترین شما قانع ترین شماست.
بهترین دادگری به فریاد ستمکش رسیدن است .
سودمندترین پندها آن است که شخص را از گناه باز دارد.
تواناترین مردم کسی است که بر هوای نفسش پیروز باشد .
نیرومندترین مردمان کسی است که به نیروی حلمش بر خشمش دست یابد.
بهترین نعمتها خرد و عقل است.
راست ترین روش آن است که با مردم به گونه ای معامله و رفتار کنی که دوست داری آنان با تو آنگونه رفتار کنند.
عدل و داد برترین روش است .
بالاترین معرفتها معرفت و شناسایی خداست.
سودمندترین شناسایی ها این است که شخص عیوب خویش را بشناسد.
بهترین جهادها جهاد با نفس است.
بهترین اخلاقها آن است که از ستیزه جویی و لجاجت دورتر باشد.
بهترین صدقات پنهان ترین آنهاست.
بهترین سخنها سخنی است که توام با عمل باشد.
بهترین سخنها صداقت و راستی است
بهترین دعاها دعایی است که از قلبی پاک و با تقوا صادر شود.
بهترین عمل آن است که پاک و خالص برای خدا انجام شود.
بزرگترین نسب خوی خوش است .
بهترین مردم کسی است که به مردم سود رساند.
بهترین مردم کسی است که زحمت مردم را تحمل کند (و آسایش خلق را فراهم سازد.)
بهترین بندگان خدا کسی است که وقتی کار نیکویی انجام شود شاد شود و اگر بدی کرد طلب آمرزش نماید.
بهترین جوانمردی آن است که تو از خدا حیا کنی (و دامن خود را آلوده به گناه نسازی).
بهترین ذکر قرآن کریم است که به سبب تلاوت آن سینه ها گشایش می یابدو باطنها نورانی می گردد.
بهترین عطا و بخشش منت ننهادن است.
سودمندترین ذخیره ها اعمال صالح و نیکوست.
بهترین امانت وفا کردن به عهد و پیمان است.
حق نیرومندترین پشتیبان است.
هیچ دژی منیع تر و بلندتر از تقوا نیست.
بهترین ادبها ادبی است که تو را از حرامها نگه دارد.
بلندترین و درخشانترین بخششها دادگری و عدل است.
بهترین سیاستها عدالت است.