چگونه کودکی خلاق داشته باشیم؟

همه ‌ی ما دوست داریم کودکانی خلّاق و موفّق داشته باشیم. برای رسیدن به این هدف ، باید به رشد و شکوفایی خلاقیّ ت در کودکانمان، کمک کنیم و موانع خلاقیّت را بشناسیم.

موانع خلاقیّت به دو دسته کلی تقسیم می‌شود: موانع بیرونی و موانع درونی

موانع بیرونی: موانعی، که برای رشد خلاقیّت، در جامعه است و باورهای تاریخی یک کشور، که این موانع را می‌توان در چهارچوب استعمار و استثمار دانست. سیاستی که در تاریخ حاکم بوده، و فرصت خلاقیّت را فقط به بعضی افراد می‌داده و همیشه آنها حاکم و بقیه رعیت بوده‌‌اند.

هرگز کودک را تحقیر نکنیم . کودکی که احساس حقارت کند هرگز دست به خلاقیّت نمی‌زند.

ما در اینجا به بررسی موانع درونی خلاقیّت می‌پردازیم.

1- عدم شناخت خود وعدم اعتماد به نفس: اگر فرد، استعدادهای خود را به خوبی نشناسد، احساس می کند که بسیاری از کارهای خلاقانه را نمی‌تواند انجام دهد. اوست که با گفتن «نمی‌توانم»، «نمی‌شود»، «تحقیر می‌شویم» در راه انجام فعّالیت خلاقانه سد درست می‌کند.

2- ترس از انگشت‌نما شدن

3- تمایل به همرنگی با جماعت

4- توجیه عمل به جای توضیح علت: توجیه ، راه زیبایی عقل و فکر را مسدود و راه وهم و خیال را باز می‌کند.

5- تنبلی ذهنی و عدم تمرکز

6- اضطراب: جریان فکر را به یک نقطه‌ی ثابت می‌‌دوزد و از حرکت باز می‌دارد.

7- تحقیر: تحقیر باعث می‌شود جرأت و جسارت برای خلاقیّت از کودک سلب شود و شخصیت کودک بر اثراین تحقیر از بین می‌رود.

اولین قدم برای ظهور خلاقیّت، مبارزه با موانع آن است. باید به کودک خود، آموزش‌های لازم را بدهیم :

1- به او کمک کنیم تا استعدادهای خود را به خوبی بشناسد و این استعدادها را کوچک نشمارد. برای افزایش اعتماد به نفس در او، تلاش کنیم.

2- به او بیاموزیم، برای ارائه حرف جدید و طرح نو، از سرزنش افراد ولو نزدیکترین آنها، نهراسد.

3- برای جماعت تا زمانی ارزش قائل باشد که براساس ارزش و عقل حرکت می‌کنند و تمایل کودک به یکرنگی بخاطر ارزشمداری باشد، و خود نیز این نکته را رعایت کنیم.

4- به کودک بیاموزیم اگر در انجام عملی خطایی کرد، کار خود را توجیه نکند فقط دلیل رفتار خود را بگوید.

5- برای بدست آوردن حضور ذهن در کودک از دستورالعمل‌های دینی که در کتب اخلاقی گفته شده، استفاده نمائیم.

منابع :

1- خسرو امیرحسینی - کتاب خلاقیّت و نوآوری

2- محسن کاظمی - کتاب موفقیّت و خلاقیّت